Tradycja produkcji wina w Polsce liczy ponad 1000 lat. Pierwszym regionem winiarskim, były okolice Krakowa. Winorośl uprawiano tam już w X wieku, o czym świadczą znaleziska na zboczach wzgórza wawelskiego. Intensyfikacja upraw była związana z rozwojem chrześcijaństwa i zapotrzebowaniem na wino do celów liturgicznych. Sprowadzenie pierwszych sadzonek miasto zawdzięczało prawdopodobnie relacjom z Czechami i Morawami, a rozwój upraw wiązał się z zapotrzebowaniem na wino do celów liturgicznych. Ważnym ośrodkiem zajmującym się produkcją tego trunku było opactwo benedyktynów w Tyńcu. Tradycje uprawy winorośli trwały tam nieprzerwanie od XI do końca XVIII wieku. Od XIII wieku, na zboczu wzgórza św. Bronisławy, winnicę prowadził też zakon norbertanek. Jedna z pierwszych wzmianek na temat uprawy winorośli na tym terenie pochodzi z księgi kronikarza Rogera II z XI wieku. Można w niej przeczytać: „… Kraku. Jest ono miastem pięknym i wielkim, o wielu domach i mieszkańcach, targach, winnicach i ogrodach”.

Niewiele starsza jest dokumentacja dotycząca uprawy winorośli w rejonie Zielonej Góry. Zgodnie z tradycyjnym przekazem pierwsze krzewy winne pojawiły się tutaj wraz z przybyciem osadników z Flandrii w 1150 roku. Do rozwoju przemysłu winiarskiego przyczynił się też Henryk Brodaty. W lokowanych na niemieckim prawie miastach i wsiach umożliwił on osiedlanie się Franków, ci zaś dysponowali wiedzą i zasobami do uprawy i produkcji wina; sprowadził także z Arrovaise we Francji augustianów, którzy osiedli w Nowogrodzie. W inwentarzu klasztornym z 1263 roku znajdują się zapiski dotyczące utrzymywanych przez nich winnic.

Na Podkarpaciu winorośl sadzono od XI wieku, głównie przy książęcych grodach – Przemyślu czy Sanoku. Kultura winiarska tego rejonu była związana z tradycjami Krymu i Bizancjum. W XIII wieku rozległe winnice w Przemyślu posiadali biskupi obrządku greckiego oraz klasztory franciszkanów i dominikanów. W okolicach Jasła swoje uprawy mieli benedyktyni z podkrakowskiego Tyńca. W XIV wieku niemieccy osadnicy rozwinęli uprawę winorośli w okolicach Krosna.

W tym samym okresie uprawą winorośli i produkcją wina zajęli się również mieszczanie, którzy zakładali nowe plantacje oraz dzierżawili dawne winnice klasztorne i biskupie. Wino zyskało wówczas na znaczeniu, a jego popularność dorównywała popularności piwa i miodu pitnego. Niekiedy stanowiło też środek płatniczy i towar wymienny. W odróżnieniu od winnic klasztornych i dworskich, te zakładane przez mieszczan były nastawione na zysk, ulokowane na terenach sprzyjających uprawie winorośli, w pobliżu większych szlaków komunikacyjnych. Centralnym ośrodkiem winiarskim był wówczas Śląsk. W dolinie Odry plantacje rozciągały się od Raciborza, aż po Szczecin, ale były skoncentrowane wokół miast, takich jak: Gubin, Zielona Góra i Krosno. W Wielkopolsce ważną rolę w propagowaniu tradycji winiarskich odgrywał Poznań oraz okolice Zbąszynia i Wolsztyna. Sztuka wyrobu wina rozwijała się także w dolinie Wisły, w okolicach Krakowa, Torunia i Płocka. Chociaż niekwestionowaną „stolicą” nadwiślańskiego winiarstwa był Sandomierz.

Cdn