Czy wiecie, że nazwa tego pysznego wina nie dotyczy tylko samego produktu? To także nazwa miasteczka i regionu gdzie wytwarza się białe, słodkie wina, rozpoznawalne na całym świecie, a na pewno w Europie. Tokaj to region winiarski w północno-wschodnich Węgrzech na granicy ze Słowacją, gdzie większa i sławniejsza część leży w granicach węgierskich (Tokaj-Hegyalja), a pozostała w słowackich.
Wino w tym regionie uprawia się od ponad 2000 lat, ale współcześniejsza historia powstania Tokaju wiążę się z najazdem tureckim z początku XVI wieku, kiedy to wstrzymano zbiór, aby zasilić szeregi wojska chłopami, którzy zazwyczaj zbierali o tej porze winogrona. Winogrona dojrzewały na słońcu, wysuszały się powoli i kiedy pod koniec października powrócili z wojny miejscowi, nie mając innego wyjścia zebrali już tylko rodzynki, a z nich zrobili wino. Voltaire o tak powstałym na nowo winie powiedział "Król win, wino królów". I tak wino Tokaj stało się po 150 latach już znane w Europie, a kolejne 100 to jego najlepsze lata – wino zaistniało na dworach Francji, Skandynawii, Polski i carskiej Rosji. Opisywali je Cromwell i Erazm z Rotterdamu, wychwalali Ludwik XIV i Piotr Wielki, a Polacy należeli do największych importerów. W XVII wieku w Krośnie żył pewien Szkot, Portius – był on największym importerem win tokajskich do Polski. 200 lat później był nim żyjący w Tarnowie Norbert Lippóczy.
Tokaj to w 100% wino białe. Może być wytrawne (na etykiecie száraz lub dry), najczęściej jednoszczepowe (w większości Furmint). Częściej jednak jest winem półsłodkim (félédes) lub słodkim, lekkim i owocowym z późnych zbiorów (késői szüret, late harvest, cuvée) przez średnio słodkie, o głębokim smaku i dobrej kwasowości (szamorodni édes), aż po słodkie i bardzo słodkie wina likierowe o ogromnej koncentracji.
Tokaj produkuje się z gron dotkniętych tak zwaną szlachetną pleśnią, która wysusza je na miękkie rodzynki. Uzyskany z nich sok jest o wiele bogatszy niż ze zwykłych winogron. Dozwolonych jest 6 odmian winorośli: Furmint (60% upraw - daje winom strukturę, kwas), Hárslevelű (30% - owocowe aromaty i smaki, miękkość), Sárgamuskotály (Muscat Lunel - kwasowość, aromaty korzenne, skoncentrowana słodycz) oraz marginalne Köverszőlő (bardzo stara odmiana) i współczesne krzyżówki Zéta i Kabar. Tokaj aszú jednoszczepowy to rzadkość, najczęściej stosuje się mieszankę Furminta i Hárslevelű z ewentualną domieszką Muskotály.
Wytrawny Furmint fantastycznie sprawdza się w kuchni polskiej do takich potraw jak śledź, pierogi, bigos, sandacz, schab. Pasuje również do kuchni chińskiej. Lżejsze wina słodkie można spożywać do podwieczorku albo owocowych deserów. Nadają się także do ciast takich jak sernik, makowiec, jabłecznik, smakują z gorzką czekoladą.
Słowacja też produkuje tokaj na około 600 hektarach winnic. Technika produkcji i klasyfikacja są takie same jak po drugiej stronie granicy, ale jakość jest zdecydowanie niższa.
0 komentarz(y)