sakeJaponia to kraj który jeśli chodzi o alkohole to najczęściej kojarzymy z sake, japońskim napojem alkoholowym, produkowanym ze sfermentowanego ryżu. W Europie i większości krajów poza Japonią słowo sake oznacza trunek niskoprocentowy (13-17%), wytwarzany poprzez fermentację ryżu skażonego wcześniej grzybem Aspergillus oryzae.

W krajach anglosaskich sake bywa nazywana winem ryżowym, a w Polsce króluje błędne przekonanie, że sake to japońska wódka. Zdarzają się co prawda wersje sake z dodatkiem mocnego alkoholu, jednak sama sake nie jest destylatem (jak np. wódka, brandy, whisky), lecz napojem alkoholowym produkowanym bez procesu destylacji. Proces produkcyjny jest podobny do warzenia piwa z wykorzystaniem drożdży. Sake nie jest zatem ani wódką, ani winem, ani piwem. 

O co więc w tym wszystkim chodzi, czym jest sake? Już wyjaśniamy. W Japonii samo słowo sake ma inne znaczenie od przyjętego w językach europejskich, bo oznacza ono dosłownie każdy napój alkoholowy pochodzenia zagranicznego i krajowego: piwo, whisky, wino. Na przykład na wyspie Kiusiu wytwarza się sake (w rozumieniu właśnie ogólnej nazwy alkoholu) ze słodkich ziemniaków o nazwie imo-jōchū, która należy do grupy alkoholi shōchū. Z kolei na Okinawie wytwarzany jest alkohol o różnej mocy z długoziarnistego ryżu importowanego z Tajlandii o nazwie: awamori. Zawiera on od 30% do 43% alkoholu, chociaż są marki mające moc 60%. Popularne jest jego picie z wodą i lodem.

Alkohol japoński, który nazywany jest w Polsce i na Zachodzie sake nazywa się po japońsku nihon-shu, co znaczy „japoński alkohol”, a także seishu, czyli „czysty alkohol”.

A co z winem japońskim?

Pierwsze udokumentowane ślady spożywania wina w Japonii pochodzą z XVI wieku i wiążą się z przybyciem jezuitów z Portugalii. Święty Franciszek Ksawery ofiarował butelki z winem panom feudalnym z Kiusiu, a praktykę tę kontynuowali później inni misjonarze. Nowy napitek nazywano w Japonii winem portugalskim albo chintashu. Słowo to jest złożeniem portugalskiego określenia tinto (w języku japońskim uproszczone do chinta), oznaczającego rzecz pofarbowaną, w odniesieniu do wina - wino czerwone, oraz japońskiego shu (alkohol).

Spopularyzowanie win w Japonii stało się możliwe dopiero w II połowie XIX wieku, w okresie Meiji, kiedy rozpoczęto regularną produkcję miejscowych win, w prefekturze Yamanashi. Przez długi okres Japończycy nie przepadali za winami wytrawnymi i dlatego do wszystkich dodawali cukier albo miód. . W latach 70-tych odkryli zdrowotne działania polifenoli na organizm ludzki co spowodowało, że w większości japońskich restauracji w karcie zaczęło być polecane właśnie wino.

Japonia ma ograniczone możliwości produkowania win wysokiej jakości. Nawet tradycyjny ośrodek produkcji win – prefektura Yamanashi znacznie większe dochody czerpie z produkcji owoców i z turystyki. W japońskich winnicach dominują szczepy riesling i cabernet sauvignon oraz szczep kōshū, wywodzący się prawdopodobnie z Tadżykistanu.

Z Hokkaido pochodzą wina: Tokachi, Ikeda Furano i Furano. Prefektura Yamanashi słynie z wina Katsunuma oraz Kōshū Rubaiyat. W ostatnich latach coraz większą rolę w japońskim winiarstwie odgrywa także prefektura Aichi. Największymi japońskimi producentami win stołowych są: Chateau Mercian i Suntory.

A czym są w takim razie napoje alkoholowe wytwarzane z japońskiej moreli ume? Na tym skupimy się w kolejnym temacie naszego bloga.